کنترل کیفی چیست؟

کنترل کیفی شامل اطلاعات مربوط به فروشندگان، سیستم‌‌های کنترل کیفیت پیمان‌کار ساخت، راهنما‌ها، طرح‌ها، فرم‌ها و الزامات دیگر می‌شود.
کنترل کیفی به تمام فعالیت‌هایی که تولید‌کنندگان و پیمانکاران ساخت برای برآورده کردن الزامات کدها و استانداردهای خاص انجام می‌شود، اشاره دارد. پرسنل‌ این بخش، کارکنان مستقیم تولید کنندگان و پیمانکاران ساخت هستند و استفاده از کلمه بازرس برای آن‌ها صحیح نیست.

بازرس: بازرس به فردی اطلاق می‌شود که توسط خریدار تعیین شده و به منظور خرید سفارش‌های خاص یا مشاهده برخی از آزمایش‌ها و تست‌ها در کارگاه سازنده حضور پیدا می‌کند.
به طرز مشابه، بازرس توسط تولید کننده نیز برای بازرسی و انجام آزمون‌های مورد نیاز در کارخانه تعیین می‌شود.

پیمان‌کار ساخت: به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که مسئولیت بخشی از پروژه‌ی ساخت محصولات را عهده‌دار می‌شوند.

سیستم کنترل کیفی برای فروشندگان، تمامی فعالیت‌ها شامل کنترل مواد، کنترل طراحی و ساخت، آزمایش، کنترل بسته بندی و علامت‌گذاری، کنترل بارگیری و ارسال به محل ساخت را پوشش می‌دهد.

منظور از علامت‌گذاری یا Marking پلاکی (Name Plate) است که روی هر شیر نصب شده و اطلاعات مربوط به آن شیر روی آن حک شده است.

به طور مشابه، در سیستم های کنترل کیفی داخلی برای سازندگان، تمام فعالیت‌ها نظیر کنترل مواد ورودی، کنترل کیفیت در مراحل مختلف تولید، بررسی و آزمایش و غیره را پوشش می دهد.

راهنمای کنترل کیفی

سازنده به اجرای یک سیستم کنترل کیفیت و توصیف سیستم از طریق راهنمای کنترل کیفی خود نیاز دارد. این راهنما می‌بایست سازماندهی، اختیارات و مسئولیت‌ها ، محاسبه طراحی و نقشه‌کشی، کنترل مواد، برنامه بازرسی و بررسی، اصلاح ناسازگاری‌ها و عدم تطابق، تولید، آزمون‌ها و تست‌های مورد نیاز در کدها و استانداردها و کالیبراسیون ابزار اندازه‌گیری را پوشش دهد.
راهنمای کنترل کیفیت برای هر یک از تجهیزات و متریال محصولات، یک نمای کلی از مراحل کنترل کیفی در کارخانه را ارائه می‌‎دهد.

طرح کنترل کیفی:

راهنمای کنترل کیفی تولید کننده یا خریدار با طرح کنترل کیفی متفاوت است.
راهنما به سیستم کنترل کیفیت سازنده اشاره دارد و یک سند جامع است که تمام فاکتورهای مربوط به کیفیت را مورد توجه قرار می‌دهد.
حال آن که طرح کنترل کیفی به سفارش خرید اشاره می‌کند و تمام بازرسی‌ها و نکات تست را که باید در فرآیند تولید تجهیزات یا مواد پوشش داده شود را در بر می‌گیرد.

راهنمای کنترل کیفی برای پیمانکاران:

راهنمای کنترل کیفیت برای پیمانکاران به سیستم‌های کنترل کیفیت پیمانکاران ساخت اشاره دارد. این راهنما به پروژه‌های خاص اشاره ندارد و وظیفه‌ی آن شناسایی مسئولیت‌ها و اختیارات، کنترل مواد ورودی، برنامه بررسی و بازرسی، اصلاح ناسازگاری‌ها و عدم تطابق، تولید، آزمون‌ها و تست‌های مورد نیاز کدها و استانداردها، کالیبراسیون ابزار اندازه گیری می‌باشد.

طرح کنترل کیفی پیمانکاری ساخت:

طرح کنترل کیفیت پیمانکار مربوط به تمام فعالیت‌های کنترل کیفیت است که در تولیدات صنعتی انجام می‌شود و تمام زمینه‌های مکانیکی، برق و ابزار دقیق را پوشش می‌دهد. این طرح به طور معمول در قالب جدول پیاده می‌شود و هر فعالیتی نیاز به فرم‌های کنترل کیفیت مخصوص به خود دارد.

فرم‌های کنترل کیفی:

فرم‌های کنترل کیفیت، فرم‌های پشتیبان طرح کنترل کیفیت هستند. هر فعالیتی در برنامه کنترل کیفیت نیازمند یک فرم خاص است که باید توسط کارمندان بخش کنترل کیفیت و بازرس شخص ثالث تکمیل و امضاء شود.

کنترل کیفی صنعتی – بازرسی و خدمات کنترل کیفیت

خدمات بازرسی و کنترل کیفیت موضوعات کاملاً متفاوتی هستند. همانطور که در بالا توضیح داده شد، کنترل کیفیت مربوط به فروشندگان، پیمانکاران ساخت و شرکت های مهندسی می‌شود، در حالی که بازرسی به بازرسان شخص ثالث یا بازرسان نهایی خریدار اشاره دارد.

هنگامی که کارفرما (خریدار) از بازرس خود استفاده می‌کند، آن فرد می‌تواند یک بازرس شخص دوم (بازرس حین ساخت) باشد. شرکت های بازرسی شخص ثالث گاهی خدمات کنترل کیفیت را به شرکت های مهندسی ارائه می‌دهند.

باید به این نکته توجه داشت که

گاهی اوقات خریدار نهایی فهرست کوتاهی از شرکت‌های بازرسی شخص ثالث را معرفی کرده و شرکت‌های تولید کننده را ملزم به همکاری و توافق با یکی از آنها می‌کند. در این مورد، شرکت بازرسی نقش یک آژانس بازرسی شخص ثالث را ایفا می کند، زیرا خریدار نهایی شرکت بازرسی دیگری را تعیین نکرده‌ است.

کنترل کیفی صنعتی – شرکت مشاوره کنترل کیفیت

گاهی اوقات فروشندگان، پیمانکاران ساخت و شرکت‌های مهندسی از خدمات شرکت‌های مشاوره کنترل کیفیت استفاده می کنند، اما فعالیت‌های کنترل کیفیت را خود به طور مستقیم انجام می‌دهند. آنها معمولاً این خدمات را از سازمان‌های بازرسی شخص ثالث دریافت می‌کنند.

کنترل کیفی صنعتی – کنترل کیفیت برای تولید

کنترل کیفیت برای تولید، به تمام فعالیت‌هایی که توسط فروشندگان بر اساس برنامه بازرسی و تست تایید شده انجام می‌شود، اشاره دارد. هنگامی که فروشندگان، طرح بازرسی و تست مشتری را دریافت می‌کنند، می‌توانند برنامه کنترل کیفیت خود را که لازم است با طرح بازرسی و تست تطابق داشته باشد، ارائه دهند.
سپس فروشنده از فرم‌های خاص خود برای ثبت تمام فعالیت‌های کنترل کیفیت انجام شده استفاده می‌کند. سرانجام این پرونده ها توسط یک بازرس شخص ثالث مورد تایید قرار می‌گیرند و در بخشی از Final Book قرار می‌گیرند.

کنترل کیفی صنعتی – سند کنترل کیفیت

لیست اسناد کنترل کیفیت، برای هر نوع از تجهیزات متفاوت است. موارد زیر برای تجهیزات مکانیکی به طور کلی اعمال می شود:

(Quality Control Plan) طرح کنترل کیفیت، (Inspection and Test Plan) طرح بازرسی و تست، دیتاشیت‌ها، نقشه‌های تایید شده، Strength Calculation Sheets، گزارش‌های تست مواد، (Welding Specification Procedures (WPS، مدارک ثبت صلاحیت، نقشه جوشکاری، گزارش‌های کیفی جوشکاران، مدارک تست‌های غیرمخرب، مدارک تحصیلی پرسنل، گزارشات و روش‌های عملیات حرارتی، گواهینامه های کالیبراسیون برای تجهیزات تست، مدارک تست هیدرواستاتیک، پرونده‌های کنترل کیفیت مانند تطبیق، جوشکاری، بازرسی ابعاد، روش آماده‎سازی و رنگ‌آمیزی و سوابق و…