بونت (Bonnet)، کلاهک یا درپوش صنعتی چیست؟؟؟
بونت (Bonnet) که در صنعت با عنوان کلاهک یا درپوش هم شناخته می‌شود و پوشش ورودی بدنه است از اجزای بسیار مهمی در شیرهای دروازه‌ای و شیرهای کروی محسوب می‌شود. در حین تولید شیرهای صنعتی، ابتدا اجزای درونی مانند استم، دیسک، و … در بدنه قرار داده شده و سپس بونت برای نگه‌داری این اجزا در کنار هم به آن اضافه می‌شود. در تمام موارد، ضمیمه شدن بونت به بدنه باعث به وجود آمدن یک مرز فشاری می‌شود (زمانی که کلاهک به بدنه متصل شده در محل اتصال یا همان مرز فشاری، کلاهک تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرد). کلاهک شیرها، که یکی از ضروری‌ترین بخش‌ها برای اکثر شیرها می‌باشند یکی از عوامل چالشی برای تولیدکنندگان نیز به شمار می‌روند. بونت‌ها می‌توانند عملیات تولید شیر را پیچیده‌تر کنند، سایز شیر را افزایش دهند، هزینه قابل توجهی را به فرآیند تولید شیر اضافه کنند و یکی از منابع نشت به حساب می‌آیند.
مانند بدنه، بونت نیز انواع مختلف و طرح‌های گوناگونی دارد. بونت‌ها در شرکت کاسپین شیر کادوس به هر دو صورت ریخته‌گری شده و فورج وجود دارد و نکته قابل توجه این است که جنس آن باید با جنس بدنه مطابقت داشته باشد. بونت شیرهای کروی و شیرهای دروازه‌ای از فولاد کربنی و فولاد ضد زنگ و آلیاژهای آنها ساخته می‌شوند.
فولاد کربنی و آلیاژهای آن شامل (ASTM A216 WCB/WCC و ASTM A352 LCB/LCC) و فولاد ضدزنگ و آلیاژهای آن شامل (ASTM A351 CF8M/CF3M/CF3) می‌شوند.
برای تعمیرات شیر، تکنسین‌ها می‌توانند بونت را باز کرده و به بخش‌های داخلی‌تر مانند نشیمن‌گاه، استم و … دسترسی پیدا کنند.
در شیرهای صنعتی دارای بونت، برای دسترسی به اجزای داخلی‌تر مانند نشیمن‌گاه، استم و … ابتدا باید بونت را باز کرده و سپس برای انجام عملیاتی همچون تعمیر یا تمیز کردن اقدام کرد
کلاهک شیرهای صنعتی در طراحی‌ها و مدل‌های متفاوتی وجود دارد. مدل‌هایی از بونت که بیشترین استفاده را در صنعت دارند عبارتند از Bolted bonnet, Welded bonnet و Pressure seal
1. Bolted-bonnet: این طراحی جزو محبوب‌ترین و پرکاربردترین طراحی‌هاست و در بسیاری از شیرهای دروازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این طراحی برای ایجاد آب‌بندی نیاز به یک گسکت در محل اتصال بدنه و بونت دارد.
2. Welded-bonnet: این طراحی در مواقعی که نیاز به از هم بازکردن اجزا نباشد بسیار مناسب است.
Welded bonnetها در مقایسه با Bolted bonnetها وزن کمتری دارند و معمولاً برای شیرهای کوچک در فشار و دمای بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند
3. Pressure seal: این طراحی به طور گسترده برای کاربردهای با فشار و دمای بالا به کار می‌روند. در شیرهای کروی و شیرهای دروازه‌ای از فشار سیال برای آب‌بندی استفاده می‌شود. به این صورت که سیال درون محفظه شیر از پایین به بونت فشار وارد کرده و باعث آب‌بندی می‌شود. در نتیجه هر چه فشار درون محفظه‌ی ولو بیشتر باشد آب‌بندی بهتری نیز ایجاد می‌شود.
تولیدکنندگان دائماً سعی در بهینه‌سازی طراحی بونت‌ها دارند تا ابعاد کلی آن را کاهش داده و از اتصال فشرده و عدم نشتی اطمینان حاصل کنند.
اطلاعات تکمیلی
شیرهای کنترلی از 3 نوع بونت زیر استفاده می‌کنند
Standard Bonnet
Extension bonnet
Bellow seal bonnet
معیار اصلی انتخاب بونت در شیرهای کنترلی دمای سیال مورد استفاده ما می‌باشد. Extension bonnetها در دماهای بالا و پایین استفاده می‌شوند. یکی از انواع دیگر Extension bonnet هم وجود دارد که برای سرویس‌های کرایژنیک استفاده می‌شود (دمای پایین‌تر از 196- سانتی‌گراد)
Bellow seal bonnetها در نتیجه سفتی درونی که ایجاد می‌کند آب‌بندی قابل قبولی دارد و اکثراً برای جریان‌های پرطلاطم به کار می‌روند. Bellow seal bonnetها می‌توانند برای فشارهای 35 بار (35bar) استفاده شوند. برای کاربردهای دیگر در فشارهای بالاتر نیاز به استفاده از Multi-leyrer داریم.
Standard Bonnet
در ساخت بونت‌های استاندارد معمولاً از متریالی استفاده می‌شود که در بدنه شیر استفاده شده است. این بونت بسته به نوع پکینگ استفاده شده در آن می‌تواند دما را از 20- درجه تا 750 درجه فارنهایت کنترل کند. در برخی موارد Standard bonnetهای کلاس 900 و کلاس 2500 می‌توانند تا دمای 800 درجه فارنهایت را بسته به پکینگی که در آن استفاده شده است تحمل کنند.
برای شیرهای آهنی ریخته‌گری شده بونت‌های استاندارد مناسب می‌باشند
Extended Bonnet
Extended bonnetها از پکینگ وعملگر در برابر گرما یا سرمای زیاد که ممکن است باعث عدم کارایی بالای آنها شود محافظت می‌کنند. زمانی که این بونت‌ها از فولاد کربنی ساخته شوند برای دماهای بین 20- تا 80 در جه فارنهایت مناسب بوده و برای دماهای بین 150- تا 1500 از فولاد ضدزنگ 304 یا 316 استفاده می‌کنند.
برای کاربردهای برودتی باید یک Extended bonnet استفاده شود.
Cryogenic Extended Bonnet
Cryogenic extended bonnetها اجازه می‌دهند که گاز با دمای ثابت و ملایم در بونت، که نقش عایق را ایفا می‌کند پر می‌شود تا انتقال گرما را کاهش می‌دهد. این طراحی هم‌چنین از پکینگ در برابر دماهای بسیار پایین سیال‌ها محافظت می‌کند. متریال این نوع از بونت‌ها از فولاد ضدزنگ از 304 تا 316 بوده و تا دمای 423- فارنهایت را می‌تواند تحمل کند.